Kutaa Magaalaa Allachee

Biyyaa Aduun Itti Hindhiine Shashamanee keessatti Argamtu

Kutaa Magaalaa Allachee, tokko kan taate naannoo Shashamannee keessatti beekamtuu fi guddinaan ifaa jiru dha. Magaalaa Shashamannee, Oromiyaatti argamtu, iddoo seenaa, aadaa, fi dinagdee guddaan beekamtu yoo taatu, kutaa magaalaalee ishee keessaa Allacheen iddoo olaanaa qabdi.

Maqaa fi Hiika Allachee

Maqaan “Allachee” akka aadaa Oromoo keessatti hiika guddaa qaba. Jechi kun bakka bakkaatti hiika garaa garaa kennuu danda’a, garuu akka iddoo maatii fi jireenya haaraa jalqabuutti beekama. Maqaan kun kan mul’isu tokkummaa hawaasa, hojjetummaa, fi bu’uura guddinaa dha.

Seenaa Kutaa Magaalaa Allachee

Kutaan Allachee waggoota darban keessa jijjiirama hedduu keessa darbeera. Sirni guddinaa fi magaalummaa kutaa kana keessatti bara dhuma jaarraa 20ffaa fi jalqabaa jaarraa 21ffaa keessatti saffisaan adeeme. Seenaa keessatti, Allacheen iddoo aadaa fi jireenya hawaasa Oromoo agarsiisuu fi kunuunsuu keessatti qooda ol’aanaa taphateera.

Dinagdee fi Hojii Irra Oolmaa

Kutaa Magaalaa Allacheetti, dinagdeen hojii daldalaa fi qonna irratti hundaa’e guddaadha. Suuqileen fi gabaa garagaraa yeroo ammaa keessatti bal’inaan babal’achaa jiru. Akkasumas, qonna biyya keessaa kan akka buna, midhaanii, fi kuduraa-dinichaatti baay’ee beekamti. Hawaasni naannoo hojii qonnaa fi daldalaa waliin ta’uun dinagdee isaanii cimfataa jiru.

Aadaa fi Duudhaa

Allachee, akka iddoo Oromoo keessatti beekamtu, aadaa fi duudhaa isaa eeguu fi guddisuu irratti iddoo olaanaa qabdi. Sirni ayyaana Oromoo, kan akka Irreechaa, yeroo baay’ee hawaasa naannoo kana keessatti sirnaan kabajama. Akkasumas, afaan Oromoo fi sirboonni aadaa kutaa kana keessatti barumsa fi bashannanaaf gumaacha guddaa qabu.

Rakkoolee fi Furmaata

Kutaa Magaalaa Allachee keessatti, guddinni saffisaan adeemaa jiru waliin rakkooleen gurguddaan jiru. Isaan keessaa: rakkoo bulchiinsa qabeenya lafaa, daandiiwwan manca’anii fi pirojeektii misoomaa yeroo dheeraa fudhatu dha. Garuu, mootummaa fi hawaasa waliin hojjechuun furmaanni hojii irra oolaa jira.

Xumura

Kutaa Magaalaa Allachee, akka gosa misooma dinagdee, aadaa, fi hawaasummaa keessatti iddoo olaanaa qabdu, Shashamannee keessatti baay’ee barbaachisaa dha. Jijjiirama yeroo ammaa naannoo kana keessatti mul’achaa jiru, Oromiyaatti bu’uura misoomaa fi hojjettoota hedduu kan uumuu danda’u dha. Kanaaf, hawaasni naannoo fi mootummaa waliin ta’uun, guddina kana daran jabeessuu qabu.

Kutaa Magaalaa Allacheen bara baraan guddinaa fi badhaadhina mul’isuun, Oromiyaatti fakkeenya ta’uu danda’a!